تأثیر فعالیت‌های کشاورزی بر تخریب اراضی در شهرستان خاتم

Authors

  • حسن خسروی استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
  • علی آذره دانشجوی دکتری بیابان‌زدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
Abstract:

نیاز به افزایش سطح اراضی کشاورزی، به ‌منظور بهبود و تأمین منابع غذایی، در دو قرن اخیر باعث تغییرات گسترده در نوع کاربری اراضی و مدیریت غیراصولی این اراضی شده است. ادامۀ این روند به تخریب زمین و بیابان‌زایی منجر می‌‌شود و اصلاح چنین خاک‌هایی بسیار پُرهزینه است. بنابراین، پیشگیری از تخریب اراضی مطلوب‌تر است و این کار به تحقیقاتی بر روی اراضی کشاورزی و نحوۀ بهره‏برداری از آن نیاز دارد. با این هدف، شهرستان خاتم منطقۀ مورد مطالعه انتخاب شد و نقشه‌های مختلف منطقه‌ـ شامل نقشۀ خاک، طبقات ارتفاعی، و کاربری اراضی‌ـ تهیه گردید. چهار کاربری غالب منطقه‌ـ شامل اراضی آبی تک‌کشتی‏، اراضی آبی چندکشتی‏، اراضی باغی، و اراضی مرتعی (تیمار شاهد)‌ـ تیمارهای مورد مطالعه انتخاب شدند. نمونه‌برداری از خاک انجام شد و فاکتورهای خاک در دو گروه بررسی شد: 1. فاکتورهای اصلاحی شامل ازت، فسفر، پتاسیم، مادۀ آلی، کربنات کلسیم، و منیزیم؛ 2. فاکتورهای تخریبی شامل بی‌کربنات، کلر، سدیم، اسیدیته، شوری، و نسبت جذب سدیم در عمق 0 تا 30 سانتی‌متری که افق سطحی خاک است. مطالعۀ فاکتورها در قالب طرح پلات‌های خردشده نشان داد که در منطقه بین تیمارها اختلاف معنی‌داری وجود دارد و خاک منطقه از نظر مادۀ آلی‏، ازت، فسفر، و پتاسیم در ردۀ خاک‌های نسبتاً فقیر قرار دارد. مقایسۀ میانگین تیمارها به روش مقایسۀ دانکن برای همۀ فاکتورها جداگانه محاسبه شد و، در نهایت، اراضی باغی مناسب‌ترین تیمار معرفی شد و اراضی مرتعی  نامطلوب‌‏ترین تیمار برای خاک منطقه معرفی گردید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر فعالیت های کشاورزی بر تخریب اراضی در شهرستان خاتم

نیاز به افزایش سطح اراضی کشاورزی، به منظور بهبود و تأمین منابع غذایی، در دو قرن اخیر باعث تغییرات گسترده در نوع کاربری اراضی و مدیریت غیراصولی این اراضی شده است. ادامۀ این روند به تخریب زمین و بیابان زایی منجر می شود و اصلاح چنین خاک هایی بسیار پُرهزینه است. بنابراین، پیشگیری از تخریب اراضی مطلوب تر است و این کار به تحقیقاتی بر روی اراضی کشاورزی و نحوۀ بهره‏برداری از آن نیاز دارد. با این هدف، شه...

full text

تأثیر میزان صرفه جویی آب بر پایداری آب در بخش کشاورزی؛ مطالعه موردی شهرستان خاتم

شهرستان خاتم یکی از شهرستلن های استان یزد است که در سال‌های اخیر به علت بهره برداری‌های بی رویه از منابع آب زیر زمینی برای تولیدات کشاورزی ، مورد توجه قرار گرفته است.  لذا مطالعه حاضر با دو هدف تخمین آب اضافی برای محصولات شاخص شهرستان (گندم، جو، ذرت و هندوانه) و مقایسه شاخص پایداری آب استفاده شده بین سه گروه تفکیک شده، بر اساس مقدار و نوع آب اضافی، انجام گردیده است.  گروه اول کشاورزان کاملا کار...

full text

عوامل مؤثر بر تغییر کاربری اراضی کشاورزی در شهرستان دزفول

تغییر کاربری اراضی کشاورزی سبب لطمه زدن به امنیت غذایی و کاهش اشتغال شده و افزایش پدیده‌های مهاجرت را نیز به دنبال دارد. از سوی دیگر تشدید استفاده از زمین ممکن است نیاز به سرمایه‌گذاری‌های زیاد در بهبود آن برای بازگرداندن حاصلخیزی به زمین داشته باشد. بنابراین جلوگیری از تغییر کاربری اراضی کشاورزی امری ضروری می‌باشد. این مطالعه عوامل مؤثر بر تغییر کاربری اراضی کشاورزی در شهرستان دزفول را مورد مط...

full text

شناسایی عوامل مؤثر بر حفظ کاربری اراضی کشاورزی در راستای کشاورزی پایدار مطالعه موردی: شهرستان بستان‌آباد

تغییر کاربری اراضی کشاورزی همواره از چالش­ها و مشکلات اصلی فراروی بخش کشاورزی بوده و حفظ کاربری این اراضی از جمله فاکتورهای اساسی تامین­ کننده پایداری بخش کشاورزی است. شهرستان بستان­آباد از لحاظ تعداد تغییر کاربری اراضی کشاورزی در مقام دوم استان آذربایجان شرقی قرار گرفته و این امر کشاورزی پایدار این شهرستان را با تهدید اساسی روبرو نموده است. در این راستا، هدف از مطالعه حاضر شناسایی عوامل مؤثر ب...

full text

بررسی و مقایسه اثرات ناشی از فعالیت‌های کشاورزی بر ویژگی‌های خاک (مطالعه موردی: شهرستان خاتم)

تخریب اراضی به دلیل اثرات آن روی پایداری تولیدات کشاورزی یک معضل مهم جهانی به شمار می‌رود. این مشکل در کشورهای در حال توسعه، به دلیل بهره‌برداری بیشتر از زمین به سبب افزایش جمعیت، جدی‌تر است. به همین منظور لازم است تا تحقیقاتی بر روی اراضی کشاورزی صورت گیرد تا برای هر منطقه مشخص گردد که آیا کشاورزی منجر به تخریب اراضی می‌شود. با این هدف، شهرستان خاتم به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب گردید و نق...

full text

تحلیلی بر توسعه ی کالبدی تبریز و تخریب اراضی کشاورزی و فضاهای سبز شهری

افزایش جمعیّت و توسعه و گسترش شهرنشینی، باعث تخریب اراضی زراعی و فضاهای سبز در داخل شهرها و حواشی آنها شده است. این عامل، شهرنشین­ها را به تدریج از طبیعت دور کرده و تراکم بیش از حد جمعیّت و دخالت در محیط طبیعی، نیازهای زیست محیطی انسان به فضاهای سبز را بیشتر بروز داده است.  افزایش جمعیّت شهری و نتیجتاً گسترش و توسعه­ی فضایی شهری نامناسب شهر تبریز به پیرامون آن باعث تخریب اراضی و باغات مناسب اطراف ش...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 67  issue 1

pages  61- 72

publication date 2014-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023